Algemene Vaardigheden

De labo's bij het vak Informatica II komen in drie delen:

labo's over Java: reeks 0 tot reeks 6
labo's over GUIs: reeks 7 en 8
labo's over Databanken: reeks 9

Enkel de labo's over Java worden in Dodona gecontroleerd. We vragen wel uitdrukkelijk om EERST de volledige opgave in NetBeans te maken, en pas na een eigen grondige controle de gevonden oplossing in Dodona in te voegen. Hiervoor zijn drie goede redenen:

NetBeans geeft meer ondersteuning tijdens het programmeren dan Dodona,
een programmeur moet zelfkritisch leren zijn, en dus zelf al testen uitvoeren op de eigen oplossing,
op de test (die aan computer afgenomen wordt) wordt enkel NetBeans gebruikt.

Hieronder vind je tips voor het programmeren in Java met behulp van de editeeromgeving NetBeans.

Netbeans

Nieuw Netbeans project

Vraag een nieuw project

Selecteer de categorie Java en het project type Java Application.

In de volgende stap krijg je een venster met vier invulvakken.

Project Name: vul de naam in van het project - dit is ook de naam van de map voor het project.
Project Location: controleer in welke map (folder) het project wordt opgeslagen, zodat je het later terugvindt.
Onderaan staat een vinkje bij Create Main Class - dit behoud je zo
Klik op Finish en wacht even...

Handige hulpmiddelen in NetBeans

Hieronder een overzicht van een aantal handige hulpmiddelen. Een aantal commando's werken op de huidige regel, of op een groter blok dat je vooraf markeert.
Er zijn nog veel meer mogelijkheden die je eventueel zelf kan opzoeken.

Menu	Toetsencombinatie	Werking
Run / Run File	Shift F6	compileert en voert een file met `main`-methode uit
Help / Javadoc References	/	opent de Java-api met alle beschikbare packages en klassen
Source / Fix Imports	Ctrl-Shift-I	verwijdert en/of voegt import-opdrachten voor Java-klassen toe
Source / Format	Alt-Shift-F	past de code-indentatie aan (bladspiegel)
Source / Fix Code	Alt-Enter	geeft een hint voor het corrigeren van de code enkel als er iets verkeerd is op die regel
Source / Complete Code	Ctrl-(Alt-)space	toont een menu met mogelijke aanvullingen (uitgebreider dan in Greenfoot)
Source / Show Documentation	Ctrl-Shift-space	toont de documentatie voor de klasse of methode waar de cursor op staat

Downloaden en unzippen

Startprojecten, tekstbestanden, oplossingen, voorbeelden theorie,... worden in .zip bestanden aangeboden. Hoe krijg je dit op je eigen computer?

Download en unzip het .zipbestand. Bevindt het zipbestand zich in Minerva, dan klik je op het icoontje en komt het bestand terecht in de Downloadmap. Bevindt het zipbestand zich in Dodona, dan gebruik je de rechtermuisknop op de link en kies je voor Link opslaan als....
Open [Windows] Verkenner en blader naar het zipbestand.
Met de rechtermuisknop kan je dit bestand "unzippen". Gebruik 7zip in de computerklassen.
(Je kan best unzippen naar de map waarin het zipbestand staat.)

Raadpleeg de inhoud van de ge�nzipte map

Er zijn twee mogelijkheden:

De verkregen map bevat een volledig NetBeansproject
Verplaats de volledige map naar de juiste locatie voor netbeansprojecten. Dit project kan je openen in NetBeans en kan onmiddellijk gebruikt worden.
De verkregen map bevat enkel tekstbestanden en/of javabestanden. Deze moet je toevoegen aan een bestaand project:
(Voor de oplossingen van theorie maak je eerst zelf een een nieuw NetBeansproject aan in NetBeans.)
- Bekijk met [Windows] Verkenner het NetBeansproject. Je vindt exact volgende opbouw:
- Alle .txt- en .csv-bestanden van de zip verplaats je naar de basismap van het project. Dus komt er:
- Alle .java-bestanden van de zip verplaats je naar de submap src/theorievbn (hier kan een andere package staan)
- In NetBeans zie je misschien onmiddellijk de nieuwe .java-klassen staan in de package. Als je die niet te zien krijgt dan moet je één java-bestand expliciet openen in NetBeans met File / Open File en browsen naar de map waar de bestanden zijn toegevoegd. Dan zie je alle nieuwe java-bestanden ook staan.
- Elk java-bestand dat een hoofdprogramma bevat kan je uitvoeren met Shift - F6 (of via rechtermuisklik op het java-bestand).
  Bij uitvoeren van de programma's krijg je nog een foutmelding in verband met de "package". Gebruik Alt-Enter om de juiste package in te stellen met "Change package to...". Doe dit voor elk java-bestand die deze foutmelding geeft.

Mainmethode laten runnen

Met de knop

of F6 kan je een project laten compileren en uitvoeren. Dit voert twee acties tegelijk uit! Het venster rechtsonder (het Output window) toont het resultaat van dit programma.

In veel projecten zal er meer dan één java-bestand zijn met een main-methode. Dat merk je aan de groene pijl op het icoontje van dat bestand. Hiernaast zie je een project met twee gewone java-klassen (zonder main-methode) en drie java-klassen met main-methode.
Wil je de main-methode uit het tweede bestand uitvoeren, dan klik je met de rechtermuis op JavaBestand2metMain.java en kies je voor Run File (zesde optie).
De toetsencombinatie Shift-F6 doet hetzelfde, op voorwaarde dat het bestand JavaBestand2metMain `actief' is (dat wil zeggen dat je als laatste in dat bestand gewerkt hebt).

Extra Tips:

Elke methode test je best onmiddellijk uit in de main-methode van je project.
Voor elke methode die je toevoegt denk je goed na over de hoofding:
- Is deze methode public of private? Wordt ze dus expliciet door gebruikers van de klasse opgeroepen, of is ze enkel voor intern gebruik van nut?
- Is deze methode static of niet? Behoort deze methode dus tot de klasse, of tot een object van de klasse? De methodes zijn meestal niet static en behoren dus tot een object van de klasse.
- Is het returntype void of niet?
- Geef je parameters mee en zo ja, van welk type?

Structuur van een klasse

In Greenfoot moest je gegeven klassen aanvullen, of schreef je ze op het einde volledig zelf. Je kreeg hulp via kleurcodes. Zo werd elke nieuwe methode op een gele achtergrond geplaatst, die los stond van de vorige en volgende methodes. In NetBeans heb je deze achtergrondkleuren niet meer. Het blijft echter van cruciaal belang dat de declaraties van (klasse- dan wel instantie-)variabelen en de hoofdingen van methodes op de juiste plaats staan. Hieronder de bladspiegel van een klasse met enkele instantievariabelen en methodes. De toetsencombinatie Alt-Shift-F helpt je om code `in de pas' te houden!

public class Ding{
    private int eenInstantievariabele;
    private double nogEenInstantievariabele;

    public Ding(){
        // implementatie van (default-)constructor
    }	
	
    public void eenMethode(){
        // implementatie van deze methode
    }
    public boolean eenLogischeMethode(){
        // implementatie van deze logische methode
        return true;
    }	
}