Hoofdstuk 16¹ legde uit hoe je de “command prompt” of “command shell” van de computer kunt benaderen. Als je dat niet meer weet, neem dat hoofdstuk nog eens door. Het hoofdstuk gaf ook aan dat je Python programma’s kunt starten op de command prompt via het commando:

$ python <programmanaam>.py

Dit werkt zolang je systeem weet waar het Python kan vinden en het programma zich in de huidige directory bevindt. Als het programma niet in de huidige directory staat, werkt het nog steeds, als je de programmanaam maar specificeert inclusief het volledige pad.

Batch verwerking

Stel je voor dat je een programma hebt geschreven dat de gebruiker vraagt om een bestandsnaam en misschien een aantal extra parameters. Daarna verwerkt je programma het genoemde bestand, gebruik makend van de parameters. Ik vraag je vervolgens het programma te draaien voor alle bestanden in een bepaalde directory. Deze directory bevat meer dan tienduizend bestanden. Wat doe je?

Je kunt je programma aanpassen zodat het niet meer vraagt om een bestand, maar om de naam van een directory, en dan alle bestanden in die directory verwerkt. Daarbij vraagt het dan niet de gebruiker om parameters, maar parameters die op één of andere manier van de bestandnaam worden afgeleid, of iets dergelijks. Er moet tenslotte een manier zijn om de parameters te achterhalen, dus je kunt je programma zo schrijven dat het dat zelf doet. Dit lost het probleem op. Maar dan vraag ik je om het programma uit te voeren voor een groot aantal directories. Wat doe je?

Je kunt je programma verder aanpassen zodat het een list bevat van alle directories die je moet verwerken, en ze dan één voor één afwerken. En ieder keer dat ik je vraag een extra directory te verwerken, pas je gewoon het programma aan. Het maakt niet uit wat ik vraag, je kunt altijd het programma verder aanpassen. Hoewel je wellicht een beetje geïrriteerd raakt van al mijn wijzigingsverzoeken.

Er bestaat een alternatieve manier om dit soort problemen af te handelen, en dat is via batch verwerking. Alle command shells ondersteunen het uitvoeren van “batchbestanden,” die bestaan uit een lijst van commando’s die je aan het besturingssysteem geeft. Onder Windows hebben dit soort bestanden de extensie .bat, terwijl bij de Mac en Linux ze een willekeurige naam kunnen hebben. Je kunt echter verschillende command shells installeren die andere conventies gebruiken – je kunt zelfs de Python shell voor dit doel gebruiken en Python zelf gebruiken om batchbestanden te schrijven.

Het batchbestand bevat commando’s die gebruik maken van het eerste programma dat ik hierboven beschreef, dat slechts één bestand bewerkt, en roept dat programma aan voor ieder te verwerken bestand. Het probleem is dat het programma zo geschreven was dat het gebruikersinvoer nodig heeft, en je gaat natuurlijk niet iedere keer invoer geven als het batchbestand het programma opnieuw aanroept. De oplossing is het programma zo aan te passen dat het command line argumenten kan gebruiken.

Command line argumenten

Op de command line kun je een Python programma starten met een aantal argumenten. Je schrijft dan:

$ python <programmanaam>.py <argument_1> <argument_2> … <argument_n>

De argumenten zijn van elkaar gescheiden door middel van spaties en mogen van alles zijn. Als je een argument hebt dat zelf een spatie bevat, moet je het tussen dubbele aanhalingstekens zetten. Dat doet natuurlijk onmiddellijk de vraag rijzen wat je moet doen als het argument een dubbel aanhalingsteken bevat, en helaas is het antwoord “dat hangt af van de command shell die je gebruikt.” Meestal moet je het dubbele aanhalingsteken vooraf laten gaan door een backslash, of je moet een dubbel dubbel aanhalingsteken schrijven.

Natuurlijk zal je programma de argumenten niet automatisch verwerken. Je moet het programma uitbreiden met code die de argumenten “binnenhaalt.”

sys.argv

Je krijgt toegang tot de command line argumenten die aan het programma worden meegegeven via een voorgedefinieerde list, die beschikbaar is als je de sys module importeert. De list heet sys.argv. Het is een list van strings, waarbij iedere string één van de command line argumenten is.

sys.argv bevat altijd minimaal één argument, namelijk de complete naam van het Python bestand dat je uitvoert, inclusief het pad. Om te weten hoeveel command line argumenten er zijn, kun je, zoals gewoonlijk, de len() functie gebruiken.

Als je programmeert in een editor die je ook gebruikt om je programma’s te testen, kun je over het algemeen geen command-line argumenten specificeren. Dus als je hiermee wilt experimenteren, moet je je programma’s daadwerkelijk testen in de command shell. Dat is een heel gedoe, zeker tijdens het ontwikkelen van een programma. Ik kan je echter vertellen hoe je je programma’s zodanig kunt opzetten dat het afhandelen van command-line argumenten optioneel is.