Boter-kaas-en-eieren (ook wel oo maal oo of kruisje nulletje genoemd) is een eenvoudig spel voor twee spelers. Het wordt met potlood en papier gespeeld op een $$3 \times 3$$ rooster. Bij aanvang zijn alle velden leeg. Een speler zet kruisjes (hier voorgesteld door de letter X) en de andere speler zet rondjes (hier voorgesteld door de letter O). De spelers zetten om beurt elk hun eigen symbool op één van de lege velden van het rooster. De speler die kruisjes zet mag altijd beginnen. Degene die drie van zijn eigen symbolen op een rij heeft (diagonaal, verticaal of horizontaal) heeft gewonnen. Als alle veldjes ingevuld zijn zonder dat één van de spelers wint, dan eindigt het spel in een gelijkspel. Het volgende spelletje werd bijvoorbeeld gewonnen door de speler die kruisjes zet.
Voor iemand die het spel goed genoeg kent, is het eenvoudig om ieder spel in een gelijkspel te laten eindigen, ongeacht wat de tegenstander doet. Zeker voor beginners is het veld in het midden het belangrijkste veld. Er zijn in totaal 764 mogelijke bordposities, zonder daarbij het lege bord mee te rekenen en zonder posities dubbel te rekenen die door roteren of spiegelen hetzelfde zijn. Er zijn in totaal 2096 zetten toegestaan vanaf de eerste zet en daarna tussen de opeenvolgende bordposities. Zo zijn er drie verschillende openingszetten mogelijk: in het midden, in een hoek of in het midden van een rand.
Een gegeven tekstbestand bevat de configuratie van een spelletje boter-kaas-en-eieren dat net is afgelopen. Het bestand bestaat uit drie regels, die elk drie karakters bevatten. De mogelijke karakters zijn i) een spatie die staat voor een leeg veld, ii) een letter X die is neergezet door de eerste speler, of iii) een letter O die is neergezet door de tweede speler. Aan jou de vraag om te bepalen welke speler gewonnen heeft. Hiervoor ga je als volgt te werk:
Schrijf een functie leesBord waaraan de locatie van het tekstbestand met de configuratie van een spelletje boter-kaas-en-eieren als argument moet doorgegeven worden. De functie moet de informatie uit het bestand inlezen, en een lijst teruggeven die drie strings bevat. Elk van deze strings bevat de drie karakters uit de overeenkomstige regel in het gegeven tekstbestand.
Schrijf een functie toonBord waaraan de configuratie van het rooster na een spelletje boter-kaas-en-eieren moet doorgegeven worden. Deze configuratie wordt voorgesteld als een lijst die de vorm aanneemt van de lijsten zoals die door de functie leesBord teruggegeven worden. De functie toonBord moet een string teruggeven die een opgemaakte weergave de gegeven configuratie voorstelt. Hiervoor moet de string bestaan uit drie regels, die de rijen van het rooster voorstellen. De kolommen van het rooster moeten in de string van elkaar gescheiden door een spatie. Lege veldjes moeten voorgesteld worden door een punt (.).
Schrijf een functie winnaar waaraan de configuratie van het rooster na een spelletje boter-kaas-en-eieren moet doorgegeven worden. Deze configuratie wordt voorgesteld als een lijst die de vorm aanneemt van de lijsten zoals die door de functie leesBord teruggegeven worden. De functie moet de string X wint teruggeven als de speler die kruisjes zet het spel heeft gewonnen, de string O wint als de speler die rondjes zet het spel heeft gewonnen, en de string gelijkspel als het spel geëindigd is op een gelijkspel.
Bij onderstaande voorbeeldsessie gaan we ervan uit dat de tekstbestanden tictactoe1.txt1, tictactoe2.txt2 en tictactoe3.txt3 zich in de huidige directory bevinden.
>>> leesBord('tictactoe1.txt')
['OX ', 'OX ', ' X ']
>>> leesBord('tictactoe2.txt')
['OOO', ' XX', 'X ']
>>> leesBord('tictactoe3.txt')
['XXO', 'OOX', 'XOX']
>>> print(toonBord(['OX ', 'OX ', ' X ']))
O X .
O X .
. X .
>>> toonBord(['OX ', 'OX ', ' X '])
'O X .\nO X .\n. X .'
>>> print(toonBord(['XXO', 'OOX', 'XOX']))
X X O
O O X
X O X
>>> winnaar(['OX ', 'OX ', ' X '])
'X wint'
>>> winnaar(['OOO', ' XX', 'X '])
'O wint'
>>> winnaar(['XXO', 'OOX', 'XOX'])
'gelijkspel'