Een tuple bestaat uit een aantal waardes die van elkaar gescheiden zijn met komma’s. Meestal worden tuples geschreven met haakjes eromheen, maar de haakjes zijn niet noodzakelijk (behalve in omstandigheden waar anders verwarring zou ontstaan). Bijvoorbeeld:

t1 = ("appel", "mango")
print( type( t1 ) )
t2 = "banaan", "kers"
print( type( t2 ) )

Je kunt in een tuple verschillende data types mixen.

t1 = ("appel", 3, 1.4)
t2 = ("appel", 3, 1.4, ("banaan", 5))

Je kunt de len() functie gebruiken om te bepalen hoeveel elementen een tuple heeft.

t1 = ("appel", "mango")
t2 = ("appel", 3, 1.4)
t3 = ("appel", 3, 1.4, ("banaan", 5))
print( len( t1 ) )
print( len( t2 ) )
print( len( t3 ) )

Merk op dat in dit voorbeeld de lengte van t3 4 is, en niet 5. Het laatste element van t3 is de tuple ("banaan", 5), wat telt als één element.

Je kunt een for loop gebruiken om de elementen van een tuple te doorlopen.

t1 = ("appel", 3, 1.4, ("banaan", 5))
for element in t1:
    print( element )

Je kunt de max() en min() functies gebruiken om het maximum respectievelijk het minimum te bepalen van een tuple die bestaat uit getallen. Je kunt de elementen van een tuple met numerieke elementen bij elkaar optellen middels de sum() functie.

t1 = (327, 419, 101, 667, 925, 225)
print( max( t1 ) )
print( min( t1 ) )
print( sum( t1 ) )

Je kunt testen of een element onderdeel van een tuple is met behulp van de in operator.

t1 = ("appel", "banaan", "kers")
print( "banaan" in t1 )
print( "mango" in t1 )

Tuple assignments

Je kunt een tuple creëren door een assignment van een aantal waardes gescheiden door komma’s aan een variabele. Haakjes zijn optioneel. Wat als je een tuple wilt creëren met slechts één element?

t1 = ("appel")
print( type( t1 ) )

Als je deze code uitvoert, zie je dat t1 de class str heeft, dat wil zeggen, t1 is een string. Dat er haakjes omheen staan bij de assignment maakt het niet tot een tuple. Python heeft een truukje om een tuple met slechts één element te maken, namelijk door een komma te plaatsen achter het ene element. Dit is niet erg intuïtief en ik zou het zelfs wat zwak willen noemen, maar historisch was dit de oplossing die een vroege versie van Python bevatte, en kennelijk heeft niemand iets beters weten te verzinnen.

t1 = ("appel",)
print( type( t1 ) )
print( len( t1 ) )

Python staat toe een tuple van variabelen links van de assignment operator te plaatsen. Dit is een uitzondering op de regel dat slechts één variabele links van de assignment operator staat. De waardes aan de rechterkant worden één voor één naar de linkerkant gekopieerd, van links naar rechts.

t1, t2 = "appel", "banaan"
print( t1 )
print( t2 )

Je kunt haakjes om de waardes aan de rechterkant zetten, en je kunt ook haakjes rond de variabelen aan de linkerkant zetten; dat maakt geen verschil.

Als je meer variabelen aan de linkerkant zet dan waardes aan de rechterkant, krijg je een runtime error. Hetzelfde geldt voor minder (met als uitzondering dat je precies één variabele plaatst). Je kunt wel tuples aan de rechterkant plaatsen door haakjes te gebruiken.

t1, t2 = ("apple", "banaan"), "kers"
print( t1 )
print( t2 )

Tuple indices

Net als bij strings, kun je individuele elementen van een tuple benaderen via indices. Waar bij strings de individuele elementen tekens zijn, zijn het bij tuples waardes. Bijvoorbeeld:

t1 = ("appel", "banaan", "kers", "doerian")
print( t1[2] )

Je kunt zelfs sub-tuples maken, met dezelfde regels als je hebt voor substrings (als je die niet meer weet, lees dan nog eens hoofdstuk 11¹). Een sub-tuple is ook weer een tuple. Bijvoorbeeld:

t1 = ("appel", "banaan", "kers", "doerian", "mango")
print( t1[1:4] )

Omdat tuples indices hebben, kun je als alternatief voor een for loop om de elementen van de tuple te doorlopen, gebruik maken van de indices.

t1 = ("appel", "banaan", "kers", "doerian", "mango")
i = 0
while i < len( t1 ):
    print( t1[i] )
    i += 1

Schrijf een for loop die alle elementen van een tuple toont, en die ook hun indices toont.

Tuple vergelijkingen

Je kunt twee tuples met elkaar vergelijken met behulp van de reguliere vergelijkingsoperatoren. Deze operatoren vergelijken eerst de eerste elementen van beide tuples. Als ze verschillend zijn, dan geeft de vergelijking van die twee elementen op basis van de regels die voor hun data types geldt, de gevraagde uitkomst. Als ze gelijk zijn, dan worden de volgende elementen van beide tuples met elkaar vergeleken, etcetera.

t1 = ( "appel", "banaan" )
t2 = ( "appel", "banaan" )
t3 = ( "appel", "kers" )
t4 = ( "appel", "banaan", "kers" )
print( t1 == t2 )
print( t1 < t3 )
print( t1 > t4 )
print( t3 > t4 )

Tuple retourwaardes

Functies kunnen meerdere waardes retourneren. Als je zoiets programmeert, dan komt het er in feite op neer dat de functie een tuple retourneert. Om zulke retourwaardes af te handelen, doe je wat hierboven beschreven is voor “tuple assignments.”.