Het bestandssysteem (Engels: “file system”) van een computer kun je zien als een boomstructuur waarin directories en bestanden georganiseerd zijn.

Er is een “root”¹¹ directory, die het eerste toegangspunt is voor alle andere directories. De root directory wordt geïdentificeerd door een slash (/) of backslash (\), afhankelijk van het besturingssysteem. Bij Windows is het de backslash, bij Mac OS en Linux is het de voorwaartse slash. Windows ondersteunt tegenwoordig ook de voorwaartse slash voor dit doel. Ik beveel aan dat je de voorwaartse slash gebruikt indien mogelijk, omdat in strings de backslash gebruikt wordt om speciale symbolen aan te geven. Dus als je in een string een de backslash gebruikt om een directory scheider aan te geven, moet je een dubbele backslash gebruiken. Dit is wat verwarrend, en daarom beveel ik gebruik van de voorwaartse slash aan.

“Onder” de root-directory vind je meerdere andere directories, ieder met een naam, en meestal ook meerdere bestanden, die ook ieder weer een naam hebben. Onder iedere directory kun je weer andere directories en bestanden vinden.

Ieder besturingssysteem legt bepaalde beperkingen op aan de namen van directories en bestanden, hoewel over het algemeen de meeste tekens gebruikt mogen worden. Het is de gewoonte dat reguliere bestanden een extensie hebben, die aan het einde van de bestandsnaam wordt geplaatst, en die van de bestandsnaam gescheiden is middels een punt. De extensie geeft aan wat voor soort bestand het betreft, bijvoorbeeld, een uitvoerbaar programma (.exe), een plat tekstbestand (.txt), of een Python programma (.py). Het is ook de gewoonte dat directories geen extensie hebben. Maar dit is geen verplichting, en je kunt zeker bestanden aantreffen zonder, en directories met extensie. Merk op dat in een visuele omgeving de extensies van bestanden vaak verborgen zijn, maar ze zijn er wel – je ziet ze alleen niet.

Om een bestand uniek te identificeren, moet je het exacte “pad” vanaf de root naar het bestand kennen, de directories volgend. Het pad van een bestandsnaam ziet er uit als /<directory>/<directory>/…/<bestandsnaam>. Bij Windows kan er nog de letter van een disk drive voor het pad staan, waardoor het <drive>:/<directory>/<directory>/…/<bestandsnaam> wordt. Bijvoorbeeld, als je bij Windows op de “C” drive onder de root een directory “Python34” hebt, waaronder je een directory “Lib” hebt, waarin je een bestand “os.py” kunt vinden, dan is het pad voor dat bestand C:/Python34/Lib/os.py. Bij Windows wordt er geen verschil gemaakt tussen hoofd- en kleine letters, dus voor dit pad hadden ook alleen kleine letters gebruikt mogen worden. Dat geldt echter niet voor alle besturingssystemen.

Als je in een bestandssysteem werkt (en je werkt eigenlijk altijd in een bestandssysteem, al realiseer je je dat misschien niet), dan is er een “huidige directory,” die geïdentificeerd wordt met een punt (.). Als je een bestand in de huidige directory wilt benaderen, hoef je niet het hele pad te kennen; dan is het genoeg als je alleen de bestandsnaam kent. Eén directory “hoger” dan de huidige directory wordt geïdentificeerd door twee punten (..). Boven de root zit de root zelf.

Tenslotte is het belangrijk te weten dat de meeste besturingssystemen een manier hebben waarmee je bestanden kunt benaderen die niet in de huidige directory staan, maar waarvan je het pad niet kent. Bij Windows kun je bijvoorbeeld een PATH omgevingsvariabele zetten die alle directories bevat die Windows doorzoekt als een uitvoerbaar bestand niet in de huidige directory gevonden kan worden. Hoe je zo een omgevingsvariabele een waarde moet geven voert echter te ver voor dit boek.